Ανακοίνωση της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας για την Παγκόσμια Μέρα Ψυχικής Υγείας
Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας έχει ως θέμα της την «Ψυχική Υγεία σε έναν Κόσμο Ανισοτήτων». Προφανής σκοπός είναι να προβληθούν και στην συνέχεια να υιοθετηθούν συγκεκριμένες πολιτικές αντιμετώπισης εκείνων των παραγόντων που συμβάλλουν, σε παγκόσμιο και τοπικό επίπεδο, στις οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες επιβαρύνοντας και την ψυχική υγεία. Τέτοιοι παράγοντες, μεταξύ άλλων, είναι το φύλο, οι φυλετικές και εθνοτικές διακρίσεις, η απώλεια εισοδήματος και η ανεργία, η μετανάστευση και η προσφυγιά, καθώς και οι διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού. Η πανδημία από τον COVID-19 με τις υγειονομικές, κοινωνικές και οικονομικές της συνέπειες επιδείνωσε αυτές τις ανισότητες καθιστώντας συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού πιο ευάλωτες στις ψυχικές επιπτώσεις της.
Η χώρα μας αντιμετώπισε αμέσως μετά την 10ετή οικονομική κρίση και την υγειονομική κρίση της πανδημίας από τον COVID-19 με αποτέλεσμα να ενταθούν κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες που συμβάλλουν στην αύξηση των ψυχικών διαταραχών. Πέραν των όποιων κεντρικών πολιτικών επιλεγούν για να αμβλυνθούν άμεσα αυτές οι ανισότητες θεωρούμε σημαντικό την ανάπτυξη ενός επαρκούς δικτύου σύγχρονων και διασυνδεδεμένων μεταξύ τους υπηρεσιών ψυχικής υγείας, με έμφαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα, εύκολα προσβάσιμων από όλους.
Αυτό αφορά πέραν της επέκτασης και της ενίσχυσης των υπαρχόντων κοινοτικών δομών
(π.χ. Κέντρα Ψυχικής Υγείας, Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα), την δημιουργία νέων κοινοτικών δομών που αποσκοπούν στην πρωτογενή και στην δευτερογενή πρόληψη των ψυχικών διαταραχών (π.χ. Κέντρα Εξειδικευμένης Παρέμβασης σε όλα τα πανεπιστήμια της χώρας, Μονάδες Έγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση). Ιδιαίτερης σημασίας είναι η διασύνδεση μεταξύ του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα προκειμένου να εξασφαλίζεται η συνέχεια της φροντίδας των ατόμων με ψυχικά προβλήματα.
Στην κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού των παρεχόμενων υπηρεσιών ψυχικής υγείας σημαντική είναι και η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών στην ψυχιατρική φροντίδα. Επιπρόσθετα, θα πρέπει να προσφέρονται υψηλού επιπέδου υπηρεσίες αποκατάστασης σε όσους πάσχουν από χρόνια ψυχική διαταραχή ώστε να μπορούν να φτάσουν στο υψηλότερο εφικτό επίπεδο λειτουργικότητας τους.
Επειδή αναφερόμαστε σε ανισότητες και στην επίπτωσή τους στην ψυχική υγεία πρέπει να επισημανθεί ότι το στίγμα και οι διακρίσεις που βιώνουν τα άτομα με ψυχικές διαταραχές επιβαρύνουν την σωματική και ψυχική τους υγεία, οδηγούν σε απώλεια ευκαιριών για εκπαίδευση, εργασία και οικονομική ευημερία και έχουν αρνητική επίδραση στις οικογένειές τους και στους αγαπημένους τους. Τα άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας έχουν το δικαίωμα σε ίσες ευκαιρίες και προοπτικές που θα τους επιτρέψουν να συμμετάσχουν σε όλες τις πλευρές της ζωής.