Χρόνιες παθήσεις: Τι νεότερο υπάρχει στην αντιμετώπισή τους;

Ελπίδες για την αποτελεσματική αντιμετώπιση πολλών χρόνιων παθήσεων δίνουν σήμερα νέες θεραπείες που βασίζονται σε έναν συνδυασμό χορήγησης φαρμακευτικών ουσιών που περιλαμβάνει πεπτίδια.

Τα πεπτίδια είναι μικροσκοπικά μόρια και οι δομές των αμινοξέων από τις οποίες αποτελούνται είναι συνήθως απλές. Τα πεπτίδια ευνοούν την επικοινωνία μεταξύ των κυττάρων, διότι έχουν το ρόλο του σηματοδότη και του μεταβιβαστή μηνυμάτων και μπορούν και κινητοποιούν τα κύτταρα, προκειμένου αυτά να λειτουργήσουν πιο σωστά.

Πρόκειται για μόρια που μπορούν να συνδέονται απευθείας με τους υποδοχείς κυττάρων και δρουν επιλεκτικά και στοχευμένα. Γι’ αυτό το λόγο, τα πεπτίδια μπορούν να είναι ενεργά σε μικρές δόσεις και παρέχουν καλή αποτελεσματικότητα.

Το πιο γνωστό πεπτίδιο είναι η ινσουλίνη, η οποία μάλιστα αποτελεί το πρώτο, παγκοσμίως, συνθετικό πεπτίδιο. Τα πεπτίδια, όπως εξηγεί η Δρ Νικολέτα Κοΐνη, M.D. Ιατρός Λειτουργικής, Προληπτικής, Αντιγηραντικής και Αναγεννητικής Ιατρικής, είναι σύνθετα μόρια που αποτελούνται από δύο ή περισσότερα αμινοξέα, τα οποία υπάρχουν φυσιολογικά στο σώμα μας και διεκπεραιώνουν διάφορες βιολογικές δραστηριότητες.

Έχουν ανακαλυφθεί πολλά και διαφορετικά πεπτίδια. Κάποια από αυτά συμβάλλουν στη ρύθμιση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος μας, γι’ αυτό και χορηγούνται συχνά για τη θεραπεία των αυτοάνοσων νοσημάτων, παρέχοντας ελπιδοφόρα αποτελέσματα.

Επίσης, έχουν καλή επίδραση σε παθήσεις του θυρεοειδή αδένα, στη ρευματοειδή αρθρίτιδα, στην ινομυαλγία και στις φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου. Υπάρχουν επιπλέον πεπτίδια που χορηγούνται για τη θεραπευτική αντιμετώπιση των νευροεκφυλιστικών παθήσεων, για την αύξηση της libido, τη μείωση του νευροπαθητικού άλγους, τη θεραπεία του μεταβολικού συνδρόμου, την αντιμετώπιση της αντίστασης στην ινσουλίνη, καθώς και για την αναγέννηση των κυττάρων.

Οι επιστήμονες, επισημαίνει η Δρ Κοΐνη, άρχισαν εδώ και πολλά χρόνια να στρέφουν το ενδιαφέρον τους και να εστιάζουν την προσοχή τους στη διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο επιδρούν τα πεπτίδια στον οργανισμό μας. Το 1953, μελετήθηκε από τον Vincent Du Vigneuad η οξυτοκίνη. Πρόκειται για μία ορμόνη που διαδραματίζει βασικό ρόλο στις διαδικασίες αναπαραγωγής όλων των έμβιων όντων.

Αυτό που κατάφερε να επιτύχει είναι η απομόνωση της συγκεκριμένης ουσίας και ο καθορισμός της χημικής σύνθεσης της. Έτσι, δημιουργήθηκε η πρώτη πεπτιδική ορμόνη της οποίας είχε προσδιοριστεί η αλληλουχία των αμινοξέων. Το επόμενο σημαντικό βήμα στην πορεία της Ιατρικής σημειώθηκε το 1965, όταν Κινέζοι επιστήμονες συνέθεσαν την ινσουλίνη, η οποία αποτελεί το πρώτο, παγκοσμίως, συνθετικό πεπτίδιο.

Από τον Ιανουάριο του 2015, έχουν εγκριθεί από την αρμόδια αρχή έγκρισης φαρμάκων FDA των ΗΠΑ περισσότερα από 60 φαρμακευτικά σκευάσματα που περιέχουν πεπτίδια, ενώ έχει πραγματοποιηθεί η αξιολόγηση 140 πεπτιδικών φαρμάκων σε κλινικές δοκιμές.

Πρόκειται για μία πρωτοπόρα θεραπευτική προσέγγιση για τα χρόνια και μεταβολικά νοσήματα, ενώ εφαρμόζονται και για τη θεραπεία των νευροεκφυλιστικών νόσων. Τα πεπτίδια, μάλιστα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εξισορρόπηση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος, συμβάλλοντας, με αυτόν τον τρόπο, στην αντιμετώπιση ορισμένων αυτοάνοσων νοσημάτων, όπως είναι η ελκώδης κολίτιδα και η νόσος Crohn.

Σε όλους μας υπάρχει ο θύμος αδένας, ο οποίος προάγει την εύρυθμη λειτουργία του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Με την πάροδο των ετών, ο θύμος αδένας εμφανίζει μία τάση συρρίκνωσης και σε περίπτωση που πυροδοτείται σε ορισμένα άτομα, για οποιονδήποτε λόγο, η έναρξη της αυτοανοσίας οδηγεί στην αύξηση των Τ-βοηθητικών κυττάρων (θυμοκύτταρα), τα οποία εμπλέκονται στην κυτταρική ανοσία και ως απάντηση στην εισβολή παθογόνων οργανισμών παράγουν κυτοκίνες που κατευθύνουν την ανοσολογική απόκριση.

Επιστήμονες που ερευνούν τη δράση των πεπτιδίων διαπίστωσαν ότι στο θύμο αδένα εντοπίζεται μία ορμόνη, γνωστή ως θυμοσίνη. Πέτυχαν, λοιπόν, να βρουν την κατάλληλη αλληλουχία αμινοξέων και να συνθέσουν δύο πεπτίδια, τη Θυμοσίνη Α-1 και τη Θυμοσίνη Β-4. Πρόκειται για δύο πεπτίδια που χρησιμοποιούνται συχνά για τη θεραπεία των αυτοάνοσων παθήσεων, καθώς μπορούν να συμβάλλουν στη ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Ειδικότερα, η Θυμοσίνη Α-1 έχει εγκριθεί για κλινική χρήση σε περισσότερες από 35 χώρες κι είναι αποδεδειγμένο ότι προσφέρει σημαντικά οφέλη στη θεραπεία πολλών αυτοάνοσων νοσημάτων, λόγω του σπουδαίου ρόλου που διαδραματίζει στην ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού σας συστήματος.

Χρειάζεται, βέβαια, να τονιστεί σε αυτό το σημείο ότι τα πεπτίδια δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τις υπόλοιπες θεραπευτικές προσεγγίσεις στις οποίες συγκαταλέγεται η αντιμετώπιση νόσων στην οξεία φάση, η αποκατάσταση της ισορροπίας του ορμονικού συστήματος, η τροφοδότηση του οργανισμού με όλες τις απαραίτητες θρεπτικές ουσίες και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής του ασθενούς.

Η θετική επίδραση των πεπτιδίων στη θεραπευτική αντιμετώπιση των αυτοάνοσων νοσημάτων είναι μεγαλύτερη, όταν οι ασθενείς είναι ορμονικά ισορροπημένοι και διαθέτουν επάρκεια θρεπτικών συστατικών. Όταν, λοιπόν, τα πεπτίδια χορηγούνται σε συνδυασμό με άλλες θεραπευτικές μεθόδους, μπορούν να ενισχύσουν περαιτέρω τη βιοχημεία του κυττάρου, με σκοπό τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα προς όφελος του ασθενούς, καταλήγει η Δρ Κοΐνη.