Νέα Διάκριση του ΕΚΠΑ στην παγκόσμια κατάταξη «US News – Best Global University Rankings 2020»

Δημοσιεύθηκε για 6^η συνεχόμενη χρονιά από τον ειδησεογραφικό οργανισμό “US News”, η παγκόσμια κατάταξη Πανεπιστημίων για το 2020.  Πρόκειται για μία από τις επτά πιο σημαντικές κατατάξεις παγκοσμίως. Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών βρίσκεται στη θέση 262 μεταξύ των 1500 Πανεπιστημίων που περιλαμβάνονται στην κατάταξη,  και στην 1^η θέση μεταξύ των δώδεκα (12) Ελληνικών Ιδρυμάτων που βρίσκονται σε αυτή. Μάλιστα σε σχέση με την περσινή κατάταξη το ΕΚΠΑ βελτίωσε τη θέση του στην κατάταξη κατά 17 θέσεις. Να επισημανθεί ότι σε σχέση με το 2017 το ΕΚΠΑ έχει ανέβει 29 θέσεις (από την θέση 291 στη θέση 262).

Η κατάταξη του US News για τα καλύτερα Πανεπιστήμια στον κόσμο δημιουργήθηκε με στόχο να παρέχει εικόνα για το πώς τα πανεπιστήμια μπορούν να συγκριθούν παγκοσμίως. Από το σύνολο, πανεπιστημίων που δραστηριοποιούνται παγκοσμίως, η τελική συνολική κατάταξη των 1500 καλύτερων Πανεπιστημίων καλύπτει ένα εύρος 81 χωρών.  Το πρώτο βήμα για την παραγωγή αυτών των κατατάξεων, οι οποίες τροφοδοτούνται από την εταιρεία Thomson Reuters (InCitesTM research analytics solutions), περιλαμβάνει τη δημιουργία μιας πρώτης ομάδας των καλύτερων  πανεπιστημίων, τα οποία χρησιμοποιούνται σε μια δεύτερη φάση για την κατάταξη των 1500 κορυφαίων.

Για να συμπεριληφθεί ένα Πανεπιστήμιο στα 1500, θα πρέπει  πρώτα να είναι μεταξύ των κορυφαίων 250 πανεπιστημίων στα αποτελέσματα της παγκόσμιας έρευνας φήμης της Thomson Reuters. Στη συνέχεια, ένα ίδρυμα πρέπει να είναι μεταξύ εκείνων που είχε τον μεγαλύτερο αριθμό δημοσιεύσεων κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών και τα άρθρα αυτά να αναφέρονται ή να αναπαράγονται από τα κορυφαία 200 της προαναφερθείσας έρευνας φήμης. Στην κατάταξη του 2019 λήφθηκαν υπόψη οι δημοσιεύσεις όλων των Ιδρυμάτων για την περίοδο 2013-2017. Για να συμπεριληφθεί ένα Πανεπιστήμιο θα πρέπει να έχει δημοσιευμένα τουλάχιστον 1500 ερευνητικά τεκμήρια (άρθρα, κεφάλαια σε συλλογικούς τόμους κ.α) στο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

Το «U.S. News & World Report» αξιολογεί τα 1500 καλύτερα Ιδρύματα χρησιμοποιώντας ένα ευρύ φάσμα 13 διαφορετικών κριτηρίων:

1. Παγκόσμια Ερευνητική Φήμη (12.5%)
2. Περιφερειακή Ερευνητική Φήμη (12.5%)
3. Δημοσιεύσεις(10%)
4. Συγγράμματα  (2.5%)
5. Συνέδρια (2.5%)
6. Σταθμισμένη επίδραση των ετεροαναφορών (10%)
7. Σύνολο αναφορών (7.5%)
8. Αριθμός δημοσιεύσεων που βρίσκονται μεταξύ των 10% περισσότερο αναφερόμενων δημοσιεύσεων (12.5%)
9. Ποσοστό του συνόλου των δημοσιεύσεων που βρίσκονται μεταξύ των 10% περισσότερο αναφερόμενων δημοσιεύσεων (10%)
10. Διεθνείς Συνεργασίες (5%)
11. Ποσοστό δημοσιεύσεων με διεθνή συνεργασία επί του συνόλου των δημοσιεύσεων (5%)
12. Αριθμός άρθρων με μεγάλο αριθμό αναφορών που βρίσκονται στο top1%  (5%)
13. Ποσοστό του συνόλου των δημοσιεύσεων που βρίσκονται μεταξύ των 1% των άρθρων με τις περισσότερες αναφορές (5%)

Από τα προσφάτως δημοσιευμένα στοιχεία του «U.S. News & World Report» προκύπτει για το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ότι κατέχει για το 2020 τη θέση 262 παγκοσμίως και είναι το 1^ο μεταξύ των δώδεκα (12) Ελληνικών Πανεπιστημίων που αναφέρονται στο συγκεκριμένο πίνακα κατάταξης.

 

Πίνακας 1: Θέση και Επίδοση των δώδεκα (12) Ελληνικών Πανεπιστημίων που βρίσκονταν στον πίνακα των 1500  καλύτερων Πανεπιστημίων του κόσμου σύμφωνα με τον Πίνακα Κατάταξης  US News – Best Global University Rankings (2020)

Πανεπιστήμιο	Παγκόσμια Θέση	Θέση στην Ελλάδα	Συνολική Επίδοση-Βαθμός
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών	262	1	58,5
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης	349	2	54,7
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο	412	3	52,2
Πανεπιστήμιο Κρήτης	563	4	46,8
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων	567	5	46,7
Πανεπιστήμιο Πάτρας	763	6	40,3
Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθήνας	1063	7	31,2
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας	1116	8	29,7
Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης	1309	9	23,6
Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθήνας	–	10	–
Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών	–	11	–
Πολυτεχνείο Κρήτης	–	12	–

Πηγή: US News – Best Global University Rankings

https://www.usnews.com/education/best-global-universities/greece

Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, το Ε.Κ.Π.Α. κατέχει τη 118^η θέση μεταξύ των 560 Πανεπιστημίων που συμπεριλήφθηκαν στην αξιολόγηση.

Πίνακας 2: Η θέση του ΕΚΠΑ στον Πίνακα Κατάταξης US News – Best Global University Rankings
Έτος	Διεθνής Θέση
2019-2020	262/1500
2018-2019	279/1250
2017-2018	286/1250
2016-2017	291/1000
2015-2016	292/500

Πηγή: US News – Best Global University Rankings

Ο οργανισμός που συντάσσει τον συγκεκριμένο πίνακα κατάταξης παραθέτει ως «επίδοση» και τη θέση του κάθε ιδρύματος στους 13 επιμέρους δείκτες που αξιολογεί.  Στον πίνακα 3 παρουσιάζεται η επίδοση του ΕΚΠΑ στους συγκεκριμένους δείκτες.  Παρατίθενται στοιχεία της τελευταίας τριετίας.

Πίνακας 3: Η θέση – επίδοση του ΕΚΠΑ με βάση τους δεκατρείς (13) δείκτες  του πίνακα Κατάταξης US News – Best Global University Rankings

Δείκτης – Κριτήριο	Θέση του ΕΚΠΑ 2020	Θέση του ΕΚΠΑ 2019	Θέση του ΕΚΠΑ 2018
Παγκόσμια Ερευνητική Φήμη (12.5%)	621	610	708
Περιφερειακή Ερευνητική Φήμη (12.5%)	216	202	232
Δημοσιεύσεις(10%)	217	199	183
Συγγράμματα  (2.5%)	344	377	316
Συνέδρια (2.5%)	399	416	380
Σταθμισμένη επίδραση των ετεροαναφορών (10%)	453	457	458
Σύνολο αναφορών (7.5%)	215	208	196
Αριθμός δημοσιεύσεων που βρίσκονται μεταξύ των 10% περισσότερο αναφερόμενων δημοσιεύσεων (12.5%)	215	220	199
Ποσοστό του συνόλου των δημοσιεύσεων που βρίσκονται μεταξύ των 10% περισσότερο αναφερόμενων δημοσιεύσεων (10%)	435	462	463
Διεθνείς Συνεργασίες (10%)	393	344	352
Ποσοστό δημοσιεύσεων με διεθνή συνεργασία επί του συνόλου των δημοσιεύσεων	225	221	262
Αριθμός άρθρων με μεγάλο αριθμό αναφορών που βρίσκονται στο top 1%  των άρθρων με τις περισσότερες αναφορές (5%)	163	170	167
Ποσοστό του συνόλου των δημοσιεύσεων που βρίσκονται μεταξύ των 1% των άρθρων με τις περισσότερες αναφορές (5%)	205	251	272

Πηγή: US News – Best Global University Rankings https://www.usnews.com/education/best-global-universities/national-and-kapodistrian-university-of-athens-504988 

Άξιο μνείας το κριτήριο «Αριθμός άρθρων με μεγάλο αριθμό αναφορών που βρίσκονται στο top 1%  των άρθρων με τις περισσότερες αναφορές», όπου το ΕΚΠΑ καταλαμβάνει την 163^η θέση παγκοσμίως, αλλά και το  «ποσοστό του συνόλου των δημοσιεύσεων που βρίσκονται μεταξύ των 1% των άρθρων με τις περισσότερες αναφορές» όπου το ΕΚΠΑ καταλαμβάνει την 205^η θέση παγκοσμίως, πραγματοποιώντας άνοδο 46 θέσεων σε σχέση με το 2019.

Οι συγκεκριμένες επιδόσεις αποδεικνύουν την όλο και μεγαλύτερη αναγνώριση του ΕΚΠΑ ως σημαντικού παγκόσμιου ερευνητικού ιδρύματος.

Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι στον συγκεκριμένο πίνακα κατάταξης το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών εμφανίζεται σε υψηλές θέσεις παγκοσμίως  στα εξής δεκαέξι (16) επιμέρους επιστημονικά πεδία και αντικείμενα.  Ιδιαίτερα θα πρέπει να αναφερθεί ότι σε τρία από αυτά τα επιστημονικά πεδία το ΕΚΠΑ κατατάσσεται στο top 100 των Πανεπιστημίων παγκοσμίως (Ογκολογία, Φαρμακολογία και Τοξικολογία και Καρδιολογία)  ενώ  ο Τομέας των «Ανθρωπιστικών Σπουδών» βρίσκεται σε ιδιαίτερα ψηλή θέση (225^η παγκοσμίως), και μάλιστα σημαντικά πιο πάνω από την θέση που εμφανίζει το Ίδρυμα συνολικά. Το εύρημα αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία διότι  στις Ανθρωπιστικές σπουδές η ερευνητική δραστηριότητα  αποτυπώνεται σε εκδόσεις που δεν συμπεριλαμβάνονται στις γνωστές βιβλιομετρικές βάσεις. Επιπροσθέτως δεν υπάρχει εργαστηριακή έρευνα η οποία παράγει μεγάλο αριθμό δημοσιεύσεων και αναφορών.

Τα δεκαέξι επιστημονικά πεδία που συμπεριλήφθηκαν στη φετινή κατάταξη (έναντι δώδεκα το 2019) είναι τα εξής:

1. Στην «Ογκολογία» (Oncology) στην 93^ηθέση
2. Στην «Φαρμακολογία και Τοξικολογία»(Pharmacology and Toxicology) στην 96^η θέση.
3. Στην«Καρδιολογία» (Cardiac and Cardiovascular Systems) στην 100^η θέση
4. Στην «Ανοσολογία»(Immunology) στη 115^η θέση.
5. Στον Τομέα της «Χειρουργικής»(Surgery) στην 148^η  θέση.
6. Στον Τομέα της «Κλινικής Ιατρικής»(Clinical Medicine) στην 163^η  θέση.
7. Στον Τομέα των «Ανθρωπιστικών Σπουδών» (Arts& Humanities) στην 225^η θέση
8. Στον Τομέα της «Φυσικής»(Physics) στη θέση 228^η θέση.
9. Στις  “Κοινωνικές Επιστήμες και Δημόσια Υγεία” (Social Sciences and

Public Health) στην 221η θέση.

10. Στον Τομέα «Νευροεπιστήμες και Συμπεριφορά» (Neuroscience and Behavior) στην 269^ηθέση.
11. Στον Τομέα «Περιβάλλον και Οικολογία»(Environmental& Ecology) στην 319^η θέση.
12. Στον Τομέα «Μοριακή Βιολογία και Γενετική» (Molecular Biology and Genetics) στην 300^ηθέση.
13. Στον Τομέα  «Βιολογία και Βιοχημεία» (Biology and Biochemistry) στη 413^ηθέση
14. Στη «Μηχανική»(Engineering) στη 428^ηθέση.
15. Στη «Χημεία» (Chemistry) στη 445^ηθέση.
16. Στην «Φυτολογία και Ζωολογία» στην 480^ηθέση

Στο top 10 της Κατάταξης βρίσκονται οκτώ Πανεπιστήμια από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και δύο από το Ηνωμένο Βασίλειο. Στην πρώτη θέση κατατάσσεται το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και ακολουθούν άλλα δύο Πανεπιστήμια των ΗΠΑ, το ΜΙΤ και το Στάνφορντ. Στην πέμπτη θέση συναντάμε το πρώτο ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο αυτό της Οξφόρδης. Στην 18^η θέση βρίσκεται το Πανεπιστήμιο του Τορόντο του Καναδά. Στην 26^η θέση εντοπίζεται το πρώτο Πανεπιστήμιο από την Αυστραλία αυτό της Μελβούρνης, ενώ αντίστοιχα το πρώτο Ασιατικό Πανεπιστήμιο είναι αυτό της Σιγκαπούρης στην 34^η θέση. Η Αφρικανική Ήπειρος εκπροσωπείται από 52 Πανεπιστήμια με πρώτο από αυτά το Πανεπιστήμιο του Κέιπ Τάουν το οποίο βρίσκεται στην 121^η θέση.