Απολογισμός 6ου Συνεδρίου Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας (ΗΤΑ)

Με μεγάλη επιτυχία και τη συμμετοχή περισσοτέρων από 400 συνέδρων ολοκληρώθηκε το μεγαλύτερο ετήσιο συνέδριο για την Αξιολόγηση Τεχνολογιών Υγείας (ΗΤΑ) στην Ελλάδα. Το 6o κατά σειρά συνέδριο, με τίτλο The role of HTA in the era of radical changes & disruptive innovation, διοργανώθηκε από το Health Daily και τη Boussias Communications με τη συμβολή 26 κορυφαίων ειδικών, διακεκριμένων ακαδημαϊκών, καθώς και εκπρόσωπων της πολιτικής ηγεσίας και θεσμικών φορέων.

Κατά την έναρξη των εργασιών του συνεδρίου, ο Πάνος Καναβός, Αναπληρωτής Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής Υγείας και Αναπληρωτής Διευθυντής LSE Health, London School of Economics και Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του συνεδρίου, επεσήμανε ότι οι ενώ ποσοστό 80% των φαρμακευτικών σκευασμάτων λαμβάνουν θετική γνωμοδότηση από τους Οργανισμούς, αυτή δίνεται με καθυστέρηση, λόγω της μη ικανοποιητικής ποιότητας των δεδομένων που υποβάλλονται. Επιπλέον, ένας σημαντικός αριθμός φαρμάκων δεν λαμβάνει θετική γνωμοδότηση λόγω της μετριότητας του κλινικού αποτελέσματος. Ο κ. Κανναβός ανέφερε επίσης ότι σήμερα καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε μεθοδολογικές προκλήσεις που σχείζονται με τους τρόπους αξιολόγησης δεδομένων αναφορικά με single-arm trials, τις συνδυαστικές θεραπείες, την τιμολόγηση με βάση διαφορετικές ενδείξεις, τις γονιδιακές και κυτταρικές θεραπείες, καθώς και τις τεχνολογίες ψηφιακής υγείας (digital health apps). Πρόσθεσε επίσης ότι για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, είναι απαραίτητη η συνεργασία σε επίπεδο κρατών, Οργανισμών ΑΤΥ, αλλά Συστημάτων Υγείας, ώστε να βρεθούν οι κατάλληλες λύσεις από πλευράς χρηματοδότησης.

Σύμφωνα με τον κ. Ιωάννη Κωτσιόπουλο, Γενικό Γραμματέα Υπηρεσιών Υγείας, το δίλημμα του κόστους και της αξίας της ποιότητας υπηρεσιών υγείας είναι η μεγάλη πρόκληση στον τομέα της αξιολόγησης τεχνολογιών υγείας, ενώ οι φαρμακευτικές εταιρείες θα πρέπει να τεκμηριώνουν το συγκριτικό όφελος της ένταξης νέων θεραπειών, θέτοντας αναπόφευκτα αυστηρότερα κριτήρια στην αξιολόγηση και διαπραγμάτευση. Ο κ. Κωτσιόπουλος επεσήμανε ότι: «στην Ελλάδα έχει αυξηθεί εντυπωσιακά η ταχύτητα λειτουργίας των δύο Επιτροπών, καθώς μόνο τον προηγούμενο χρόνο, εντάχθηκαν στον κατάλογο αποζημιούμενων φαρμάκων περισσότερα από 300 νέα φάρμακα και υπογράφηκαν ήδη 90 συμβάσεις κλειστών προϋπολογισμών και ειδικών συμφωνιών. Στην περίπτωση των καινοτόμων θεραπειών, ο χρονικός ορίζοντας αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας θα πρέπει να διευρύνεται πέραν της διετίας, ώστε να συνυπολογίζεται και η εξοικονόμηση του προϋπολογισμού φαρμακευτικής δαπάνης από τα μακροπρόθεσμα οφέλη των θεραπειών αυτών. Είναι επίσης σημαντικό οι φαρμακευτικές εταιρείες να είναι ανοικτές σε ενδεχόμενα εναλλακτικών ρυθμίσεων πρόσβασης, ενώ είναι απαραίτητη η ευθυγραμμισμένη δέσμευση όλων των ενδιαφερομένων για την επιτυχή εξέλιξη της αξιολόγησης και της διαπραγμάτευσης».

Στη συνέχεια, ο κ. Ολύμπιος Παπαδημήτριου, Πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) ανέφερε ότι η χώρα μας θα πρέπει να προχωρήσει άμεσα στη δημιουργία ανεξάρτητου Οργανισμού Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας αξιοποιώντας τους πόρους που παρέχει η Ε.Ε. Σύμφωνα με τον κ. Παπαδημητρίου, το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο δεν βοηθά τις διαδικασίες αξιολόγησης και συνεπώς, απαιτούνται άμεσες νομοθετικές αλλαγές στο πλαίσιο διορισμού εξωτερικών αξιολογητών, τήρησης μητρώου υποβολής και αποφάσεων Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας με δημοσίευση της γραμμής καταχώρισης και επιτάχυνση της διαδικασίας αξιολόγησης καθιερωμένων προϊόντων, γνωστών δραστικών ουσιών, ορφανών φαρμάκων και υβριδικών προϊόντων.

Από την πλευρά της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), ο κ. Βασίλης Πενταφράγκας, εντεταλμένος σύμβουλος της ΠΕΦ, ανέφερε ως προαπαιτούμενα για την αποτελεσματική λειτουργία του μηχανισμού αξιολόγησης την άμεση ενίσχυση της Επιτροπής Αξιολόγησης και τη σύσταση Ειδικής Υποεπιτροπής Αξιολόγησης για την εξέταση των κατ’ εξαίρεση χορηγουμένων φαρμάκων της παραγράφου 1δ του άρθρου 265 του ν. 4512/2018. Επίσης, ανέφερε ότι απαιτείται τροποποίηση του νομοθετικού πλαισίου και απλοποίηση των ρυθμίσεων και διαδικασιών αναφορικά με τα γενόσημα φάρμακα, τη συμμετοχή των ασθενών σε περίπτωση επιτυχούς διαπραγμάτευσης,  την εισαγωγή στον Κατάλογο Αποζημιούμενων Φαρμάκων και την επαναξιολόγηση όλων των στρεβλώσεων που επιβαρύνουν τη δαπάνη. Ιδιαίτερη μνεία έκανε ο κ. Πενταφράγκας στα «φάρμακα προστιθέμενης αξίας», τονίζοντας ότι πρέπει να εντάσσονται άμεσα στον ΚΑΦ εφόσον η τιμή τους δεν είναι υψηλότερη από αυτή των φαρμάκων αναφοράς (ή του αθροίσματος σε περιπτώσεις συνδυασμών).

Την ανάγκη έγκαιρης πρόσβασης στην καινοτομία τόνισε η Πρόεδρος του Pharma Innovation Forum (PIF), κα Agata Jakoncic, επισημαίνοντας ότι μετά την έγκριση ενός φαρμάκου από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ), απαιτούνται περίπου 2,5 χρόνια για να ολοκληρωθεί η διαδικασία αξιολόγησης και τιμολόγησης, ώστε να κυκλοφορήσει στην αγορά.  Μάλιστα, την περίοδο 2019-2021, από τις 452 αποφάσεις που ελήφθησαν,  μόνο οι 12 αφορούσαν εγκρίσεις νέων ουσιών.  Με την επιτάχυνση των διαδικασιών τα 2,5 χρόνια θα μπορούσαν να μειωθούν σε 1, ώστε να υπάρξει έγκαιρη πρόσβαση των ασθενών σε περισσότερες καινοτόμες θεραπείες.

Στη συνέχεια, ο Διευθυντής της Ένωσης Ασθενών Ελλάδος, κ. Γιώργος Τσιακαλάκης, τόνισε πως η συμμετοχή των ασθενών στη διαδικασία αξιολόγησης προσδίδει μεγαλύτερη αξιοπιστία και συνάφεια στις αποφάσεις, μεγαλύτερη ακρίβεια στη μέτρηση των αναγκών, αυξημένη διαφάνεια και λογοδοσία και καλύτερη κατανόηση των επιπτώσεων της τεχνολογίας στο πλαίσιο της καθημερινής ζωής. Συνεπώς, η συμμετοχή των ασθενών είναι απαραίτητη και λειτουργεί υποστηρικτικά του έργου της αξιολόγησης, ενώ η αξία της έχει τεκμηριωθεί και επιστημονικά.  «Μένει μόνο να δούμε και στην πράξη πώς θα λειτουργήσει αυτή η διαδικασία» συμπλήρωσε ο κ. Τσιακαλάκης.

Η Φλώρα Μπακοπούλου, υπογράμμισε την εντυπωσιακή αύξηση του αριθμού των φαρμάκων που αξιολογούνται το τελευταίο διάστημα, σημειώνοντας ότι «από τον Ιανουάριο του 2020 η Επιτροπή επεξεργάστηκε περίπου 20 αιτήσεις φαρμάκων το μήνα και σήμερα όλες οι αιτήσεις βρίσκονται σε διαδικασία αξιολόγησης». Μεταξύ των στόχων Επιτροπής, είναι η ολοκλήρωση των εισηγήσεων για όλα τα φάρμακα με πλήρη φάκελο έως τον Ιούλιο του 2021 και η μείωση του αριθμού των αιτήσεων σε στάδιο εκκρεμότητας ώστε τελικά να υπάρχουν συνολικά  λιγότερες από 10 εκκρεμείς αιτήσεις με πλήρη φάκελο. Τέλος, η Επιτροπή επιδιώκει τη μείωση του διάμεσου χρόνου από τη στιγμή που ένας φάκελος γίνεται πλήρης, μέχρι την εισήγησή του, ώστε να μην υπερβαίνει  τον 1,5 μήνα.

Αντίστοιχα, ο Δημήτριος Φιλίππου, Πρόεδρος της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης, ανέφερε ότι η Επιτροπή επιδιώκει τη μείωση του χρόνου αξιολόγησης φαρμάκων στους 3-6 μήνες, όπως προβλέπει ο Νόμος και ανακοίνωσε ότι στις προσεχείς διαπραγματεύσεις εισάγονται οι κατηγορίες φαρμάκων που αφορούν την ψωρίαση κατά πλάκας, το μελάνωμα, την κυστική ίνωση, τους αναστολείς ιντερλευκίνης, ορισμένα ογκολογικά φάρμακα, γονιδιακές θεραπείες (π.χ. για τη μεσογειακή αναιμία), θεραπείες για την πολλαπλή σκλήρυνση κ.ά. Σχετικά με την ενημέρωση των Κατόχων Άδειας Κυκλοφορίας, σημείωσε ότι στο πλαίσιο που επιτρέπει ο νόμος, γίνεται ενημέρωση για ζητήματα που αντιμετωπίζει κάθε φάκελος, ωστόσο δεν είναι ακόμη ώριμες οι συνθήκες για τη δημοσιοποίηση συγκεντρωτικών αποτελεσμάτων, διότι πολλά ζητήματα σε σχέση με τη διαδικασία αξιολόγησης και διαπραγμάτευσης δεν έχουν οριστικοποιηθεί.

Στη συνέχεια, ο Κώστας Αθανασάκης, Οικονομολόγος Υγείας, Επ. Καθηγητής Οικονομικών της Υγείας και Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής επεσήμανε ότι οι οργανισμοί ΑΤΥ θα πρέπει να είναι μικρά και ευέλικτα σχήματα, με αξιοποίηση του επιστημονικού δυναμικού της χώρας. Αναφορικά με τη διαδικασία αξιολόγησης, τόνισε ότι πρέπει να αναπτυχθεί και να επικαιροποιείται, σύμφωνα με τις καλές πρακτικές και τις διεθνείς εξελίξεις, με κοινές κλινικές αξιολογήσεις. Τέλος, ως ποσοτικό στόχο αρχικού σταδίου όρισε τις 16-18 πλήρεις αξιολογήσεις για το πρώτο έτος, σταδιακά αυξανόμενες.

Για την αναθεώρηση του λειτουργικού πλαισίου της Επιτροπής Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας μίλησε ο Επιστημονικός Διευθυντής της Healthink, Πάνος Σταφυλάς, καταθέτοντας μια σειρά προτάσεων για τη βελτίωση της διαδικασίας υποβολής ενός φακέλου. Σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι οι αποφάσεις αποζημίωσης πρέπει να συνδέονται με το αποτέλεσμα της κλινικής αξιολόγησης και να στηρίζονται στην κλινική αξία ενός φαρμάκου, ενώ τόνισε ότι πρέπει να γίνεται χρήση των πραγματικών δεδομένων από την ΗΔΙΚΑ, τόσο πριν την αξιολόγηση όσο και μετά, ώστε να παρακολουθείται η εφαρμογή τους. Χαρακτήρισε τέλος υψίστης τη σύνδεση των αποφάσεων αποζημίωσης με το αποτέλεσμα της κλινικής αξιολόγησης, καθώς από τη μέχρι σήμερα εμπειρία φαίνεται πως η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης δεν στηρίζεται στα αποτελέσματα της κλινικής αξίας ενός φαρμάκου και δεν συνδέεται με τις αποφάσεις της Επιτροπής Αξιολόγησης Τεχνολογικών Υγείας.

Wim Goettsch : παρουσίαση αποτελεσμάτων του ευρωπαϊκού προγράμματος ΗΤx

Σε επόμενη ενότητα του συνεδρίου, ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός Wim Goettsch, Associate Professor of HTA, Utrecht Centre for Pharmaceutical Policy, παρουσίασε τα αποτελέσματα μελέτης του ευρωπαϊκού προγράμματος ΗΤx σε 22 Οργανισμούς Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας από 21 χώρες, αναφορικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι Οργανισμοί κατά την αξιολόγηση πολύπλοκων τεχνολογιών υγείας. Όπως έδειξε η μελέτη, οι περισσότερες προκλήσεις απαντώνται στη μεθοδολογία της αξιολόγησης της κλινικής αποτελεσματικότητας και στη μεθοδολογία αξιολόγησης του κόστους-αποτελεσματικότητας, ενώ πολλές φορές αφορούν στην έλλειψη ή στην κακή ποιότητα των  διαθέσιμων δεδομένων. Οι προκλήσεις αυτές οδηγούν σε αβεβαιότητα των παραμέτρων εισαγωγής στην αξιολόγηση κόστους-αποτελεσματικότητας, δυσκολεύοντας τη λήψη αποφάσεων. Παρουσιάζοντας το πρόγραμμα ΗΤx, ο κ. Goettsch ανέφερε ότι έχει ως στόχο να παρέχει μεθόδους για την υποστήριξη εξατομικευμένων θεραπευτικών συμβουλών που θα κοινοποιούνται στους ασθενείς και τους γιατρούς τους. Οι μεθοδολογίες αυτές αφορούν σε: α) μοντελοποίηση προβλέψεων βάσει δεδομένων που χρησιμοποιούν διαφορετικά σχέδια / τύπους μελέτης όπως RCT και RWD β) οικονομετρικά εργαλεία υγείας για να ληφθούν υπόψη οι επιπτώσεις και το κόστος σε διαφορετικά στάδια του κύκλου ζωής μια τεχνολογίας υγείας και γ) ανάπτυξη τεχνητής νοημοσύνης/μέθοδοι μηχανικής μάθησης για την πρόβλεψη των μεμονωμένων αποτελεσμάτων της θεραπείας του ασθενούς.

Elena Nicod, παρουσίαση αποτελεσμάτων του ευρωπαϊκού προγράμματος IMPACT ΗΤΑ

Ακολούθως, η Elena Nicod, Associate Director at Dolon, PhD Centre for Research on Health and Social Care Management (CERGAS), Bocconi University, παρουσίασε τη 10ο θεματική του ευρωπαϊκού προγράμματος IMPACT ΗΤΑ, που αφορά στην αξιολόγηση των φαρμάκων για σπάνιες παθήσεις. Ειδικότερα, ανέφερε ότι οι δυσκολίες στην ανάπτυξη φαρμάκων για σπάνιες παθήσεις προκαλούν αντίστοιχες προκλήσεις στην αξιολόγηση τους. Συγκεκριμένα, 13 (41%) από τις 32 συμμετέχουσες χώρες εφαρμόζουν ειδικές διαδικασίες οικονομικής αξιολόγησης, οι οποίες διευκολύνουν την αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων όσον αφορά στην αβεβαιότητα, την τιμή και την καθυστέρηση στην πρόσβαση. Αυτό που απαιτείται για να μπορούν οι Επιτροπές ΑΤΥ να λαμβάνουν την καλύτερη δυνατή απόφαση, δεδομένων των μοναδικών περιστάσεων κάθε νόσου, είναι η διαρκής ευελιξία όσον αφορά στην υποβολή αποδεικτικών στοιχείων και η αντιμετώπιση όλων των διαστάσεων αξίας και αβεβαιότητας στις διαδικασίες κλινικής και οικονομικής αξιολόγησης. Τέλος, οι συστάσεις για ένα πλαίσιο αξιολόγησης που επιτρέπει συνεπή ευελιξία είναι: η διεύρυνση στην υποβολή αποδεικτικών στοιχείων και η κριτική αξιολόγηση των δεδομένων· ο δομημένος διάλογος για την οικονομική αξιολόγηση· η επαναλαμβανόμενη τροφοδότηση από την κοινότητα των ασθενών και των κλινικών εμπειρογνωμόνων καθ ‘όλη τη διαδικασία αξιολόγησης, ώστε να διευκολυνθεί η επίλυση αβεβαιοτήτων που σχετίζονται με τον προσδιορισμό της αξίας της θεραπείας.

Μαρία Καλογεροπούλου: Σύγκριση της διαδικασίας αξιολόγησης στην Ελλάδα και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες

Με τη σειρά της, η Μαρία Καλογεροπούλου, HTA Senior Consultant, IQVIA, τόνισε ότι η Επιτροπή Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας θα πρέπει να διευκολύνει την πρόσβαση των ασθενών σε νέες τεχνολογίες ορίζοντας την προστιθέμενη αξία κάθε θεραπείας, στο πλαίσιο φυσικά, της βιωσιμότητας του συστήματος υγείας. Η κα Καλογεροπούλου παρουσίασε τα στοιχεία που λαμβάνονται υπόψιν στη διαδικασία αξιολόγησης στην Ελλάδα, σε σύγκριση με τα κριτήρια που έχει θέσει το Ευρωπαϊκό Δίκτυο για την Αξιολόγηση Τεχνολογιών Υγείας (EUnetHTA) σε 4 πυλώνες. Σύμφωνα με αυτή την αποτύπωση, η Ελλάδα δεν λαμβάνει υπόψη τον τρόπο χορήγησης μιας θεραπείας, που είναι σημαντικό ζήτημα τόσο για τον ασθενή όσο και για τον πληρωτή. Επίσης, αναφορικά με τα χρηματοοικονομικά μοντέλα, δεν είναι σαφές το «κατώφλι» το οποίο ισχύει για να γίνει αποδεκτή μια τεχνολογία υγείας και σε ποιες περιπτώσεις απορρίπτεται. Όσον αφορά στα κριτήρια με τα οποία λαμβάνονται οι αποφάσεις, σε σχέση με τα κριτήρια του δικκτύου  EUnetHTA, η χώρα μας δεν λαμβάνει υπόψιν τη βαρύτητα της νόσου και τη διευκόλυνση που προσφέρει το φάρμακο στον ασθενή.

Αγγελική Αγγέλη: Η αξία της ανάλυσης των βιοδεικτών και των εξατομικευμένων θεραπειών

Τη σημασία των εξατομικευμένων θεραπειών και του Next Generation Sequencing (NGS) στα αποτελέσματα σοβαρών ασθενειών, όπως ο καρκίνος, αλλά και την ανάγκη αποζημίωσης των βιοδεικτών από το σύστημα υγείας, ανέλυσε η Αγγελική Αγγέλη, Chief Portfolio Officer, Roche. Συγκεκριμένα, η κα Αγγέλη ανέφερε ότι στο πεδίο της εξατομικευμένης θεραπείας, υπάρχει ανάγκη για την ανάλυση του γονιδιωματικού προφίλ του ασθενούς  (Comprehensive Genomic Profile) μέσω μίας εξέτασης που αναλύει πολλαπλούς βιοδείκτες. Η εξέταση αυτή μειώνει σημαντικά το φορτίο για το σύστημα υγείας, καθώς επιτρέπει την πρώιμη διάγνωση του νοσήματος και τη λήψη σωστής θεραπείας. Αναφερόμενη στο ελληνικό σύστημα υγείας, ανέφερε ότι το 2014 είχε γίνει μια πρώτη προσπάθεια εισαγωγής της αξιολόγησης και αποζημίωσης των βιοδεικτών μέσα από σχετική Υπουργική Απόφαση, όμως από τότε δεν υπήρξε συνέχεια στο θέμα.

Μυρσίνη Ουζουνέλλη: Ηealthdata: η σημαντικότερη πηγή συλλογής πραγματικών δεδομένων στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα εξακολουθεί να υπάρχει περιορισμένη πρόσβαση σε ορισμένα σημαντικά πραγματικά δεδομένα στις τοπικές προσαρμογές φακέλων Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας, τόνισε η Μυρσίνη Ουζουνέλλη, CEO, MYO Ηealth, Κριτής και Μέντορας για θέματα ιατρικής τεχνολογίας στο MIT Enterprise Fund του Πανεπιστημίου MIT και σύμβουλος αξιολόγησης ιατρικής τεχνολογίας στο ΕIC Accelerator Fund της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συγκεκριμένα ανέφερε: «Μολονότι στην Ελλάδα έχουμε και άλλους τρόπους συλλογής πραγματικών δεδομένων, αναμφισβήτητα, η βάση Ηealthdata του ΕΟΠΥΥ είναι η πιο σημαντική πηγή μας. Η  η χρήση της αποτελεί μονόδρομο εάν θέλουμε να έχουμε ένα σύστημα αξιολόγησης τεχνολογιών υγείας που αντανακλά τα πραγματικά, τοπικά δεδομένα και λαμβάνει υπόψη του όλο το φάσμα νοσηλείας στον ιδιωτικό και φυσικά, στον δημόσιο τομέα».

Ηλίας Κοντούδης: Συμφωνίες βάσει απόδοσης και πρόσβαση στις καινοτόμες θεραπείες

Στις συμφωνίες επιμερισμού κινδύνου (Risk Sharing Agreements) και πώς αυτές επηρεάζουν την πρόσβαση στην καινοτομία εστίασε ο κ. Ηλίας Κοντούδης, Επικεφαλής Market Access, Bayer Hellas. Ειδικότερα, αναφέρθηκε στις συμφωνίες βάσει απόδοσης (performance based agreements), μία κατηγορία συμφωνιών στην οποία ιδανικά θα πρέπει να οδηγηθούμε, ώστε να αποζημιώνονται οι νέες θεραπείες βάσει της αξίας τους.  Υπάρχουν δύο κύριες κατηγορίες συμφωνιών βάσει απόδοσης: είτε βάσει της χρήσης στην πραγματική ζωή (Utilization in real life) είτε βάσει της αβεβαιότητας που υπάρχει και κατά πόσο αυτή διασφαλίζεται από πραγματικά δεδομένα. Οι λόγοι που επικρατούν οι χρηματοοικονομικές συμφωνίες σχετίζονται με τον χρόνο που απαιτείται μέχρι να έχουν πρόσβαση οι ασθενείς στη θεραπεία, το κόστος θεραπείας, την πολυπλοκότητα των συμφωνιών βάσει απόδοσης, καθώς και τη μεγαλύτερη προβλεψιμότητα που έχουν οι χρηματοοικονομικές συμφωνίες. Αυτή η κατάσταση θα μπορούσε να βελτιωθεί με τις διαδικασίες «ανίχνευσης ορίζοντα» (horizon scanning), με τον πρώιμο διάλογο σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, καθώς και με την ύπαρξη μητρώων ασθενών. Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, ο  κ. Κοντούδης επεσήμανε ότι στην Ελλάδα, υπάρχει η δυνατότητα πρώιμης πρόσβασης σε θεραπείες μέσω του Συστήματος Ηλεκτρονικής Προέγκρισης (ΣΗΠ), το οποίο όμως δεν ισχύει για τους μη νοσοκομειακούς ασθενείς, δημιουργώντας έτσι ανισότητες στην πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες.

Το 6ο συνέδριο για την αξιολόγηση τεχνολογιών υγείας διοργανώθηκε υπό την αιγίδα της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), του Pharma Innovation Forum (PIF) και του Συλλόγου Αντιπροσώπων Φαρμακευτικών Ειδών και Ειδικοτήτων (Σ.Α.Φ.Ε.Ε) και συμμετείχαν ως χορηγοί οι εταιρίες Bayer Hellas, Econcare, Healthink, IQVIA, MYO, Roche. Υποστηρικτές ήταν επίσης οι εταιρίες AstraZeneca, Sanofi και Takeda.