Αφορμή για τη συνάντησή μας με τον Αλέξανδρο Τσίτσο, ήταν η παράσταση «Στη μοναξιά της τσιμεντένιας ζούγκλας» που παρουσιάζεται στο Θέατρο Τόπος Αλλού. Ο κ. Τσίτσος που έχει αναλάβει το κείμενο, τη σκηνοθεσία και έναν από τους πρωταγωνιστικούς ρόλους της παράστασης μας είπε:
1. Πείτε μας λίγα λόγια για την υπόθεση του έργου.
Ο Τζέρι και η Γκιτλ γνωρίζονται.
Ερωτεύονται.
Συναντούν προβλήματα στη σχέση τους.
Χωρίζουν.
Η υπόθεση του έργου είναι μια γνωστή υπόθεση. Σε όλους μας έχει συμβεί να συναντηθούμε με τον έρωτα και τελικά να τον χάσουμε. Σε όσους δεν έχει συμβεί, σίγουρα τον έχουν παρακολουθήσει στις χιλιάδες απόπειρες καταγραφής αυτής της κατάστασης στην τέχνη.
Η παράσταση λειτουργεί σε δύο επίπεδα. Πρώτον δεν προσποιείται στιγμή πως το story της είναι ένα πρωτότυπο story. Από την αρχή μας γίνεται γνωστή η κατάληξη του ζευγαριού. Αυτό που φιλοδοξεί να μελετήσει όμως η παράσταση είναι οι τρόποι με τους οποίους οι άνθρωποι και η τέχνη μεταφέρουν σε τρίτους την εμπειρία αυτή. Αυτή είναι και κατά τη γνώμη μου και η λειτουργία του θεάτρου, οι λόγοι και ο τρόπος που οι άνθρωποι διηγούνται τις ιστορίες τους. Έτσι στην παράσταση, οι αδυναμίες που αντιμετωπίζει το ζευγάρι στη σχέση, αναπαρίσταται με τους δύο τους να ενσαρκώνουν ρόλους. Κρύβονται πίσω από προσωπεία, από πόρτες και στο σκοτάδι.
Η μπανάλ ιστορία τους γίνεται όχημα για να παρελάσουν από μπροστά μας πλήθος πολύχρωμων χαρακτήρων και διηγήσεων για να φωτίσουν τα δικά τους σκοτεινά μυστικά.
2. Η μοναξιά είναι φαινόμενο της εποχής μας; Ποιες είναι οι αιτίες έτσι όπως καταγράφονται στο κείμενο;
Ένας αόρατος άνθρωπος είναι ένας μόνος άνθρωπος.
Οι άνθρωποι επιλέγουν τη μοναξιά γιατί το να υπάρχεις μαζί με τον άλλο, στο σπίτι, στο κρεβάτι, στον δρόμο, είναι καταστροφικό. Ο άνθρωπος όσο κι αν δεν το παραδέχεται έχει μέσα του το μικρόβιο της καταστροφής και της αυτοκαταστροφής.
Τα ατέλειωτα εξωτερικά ερεθίσματα, η πολυπλοκότητα των κοινωνικών συνιστωσών που πρέπει να βάλει ο σύγχρονος άνθρωπος σε μια σειρά για μπορέσει να επιζήσει σήμερα διαλύουν την εσωτερική του γαλήνη.
Τα πρότυπα σχέσεων, εργασίας, εξωτερικής εικόνας με τα οποία βομβαρδιζόμαστε καθημερινά μας κάνουν να ασφυκτιούμε και να χάνουμε τελικά τον εαυτό μας.
Η μοναξιά όσο τρομακτική κι αν ακούγεται, ίσως κάποτε να είναι και η λύση. Κι όταν καταφεύγουμε στη μοναξιά, μας λείπουν όλα τα υπόλοιπα.
3. Τα θηρία, γεννιούνται ή γίνονται;
Τα θηρία ζούνε μέσα μας.
«Δεν ξέρω πώς σκέφτεται το πουλί, γιατί δεν είμαι πουλί, ούτε και το ψάρι γιατί δεν είμαι ψάρι, πώς να καταλάβω έναν μοναχικό άνθρωπο αν δεν είμαι μοναχικός;».
Τα θηρία υπάρχουν μέσα μας, όμως σαν σχήμα και μόνο. Το τραγικό είναι ότι δεν είμαστε έτοιμοι για το άλμα εκείνο που θα μας κάνει να κατανοήσουμε αυτά τα θηρία. Τα αφήνουμε να ζούνε μέσα μας, να τρέφονται από τις πληγές μας και τα χρησιμοποιούμε για να μας προστατεύσουν.
Η ανάμνηση ενός σκληρού γονιού, π.χ. ζει πάντοτε μέσα μας. Κάποιος μού φέρεται με βία στον δρόμο και ο σκληρός γονιός ξυπνά για να με υπερασπιστεί. Νίκησα τη μάχη, αλλά το θηρίο συνεχίζει να ζει μέσα μου.
Αν κατάφερνα να καταλάβω κάποτε γιατί ο σκληρός γονιός ήταν σκληρός, ίσως και να μην είχε θέση στην καρδιά μου άλλο πια.
4. Υπάρχει ρομαντισμός; Ιδανικά;
Ρομαντισμός είναι μάλλον, η προσπάθεια να τροφοδοτείς με νόημα κάθε κατάσταση, όσο αδρή, τιποτένια και άναρχη είναι αυτή.
Αν δεν υπήρχε Ρομαντισμός θα ήμασταν καταδικασμένοι να αποδεχτούμε την γκρίζα καθημερινότητα μας, όπως έχει. Τίποτα δεν θα άλλαζε. Θα θυσιάζαμε τα πάντα για να ζούμε «καλύτερα» και με το «καλύτερα» εννοώ ικανοποιητικά. Τα υλικά αγαθά θα πλήθαιναν, οι βιώσιμες ανάγκες μας θα είχαν εξυπηρετηθεί, τα πολύχρωμα χαρακτηριστικά που μας κάνουν να διαφέρουμε θα γίνονταν στάχτη. Θα αρπάζαμε φωτιά. Θα γινόμασταν κάρβουνο και θα αφήναμε αυτή τη ζωή χωρίς κανένας να γνώριζε πως κάποτε υπήρξαμε.
5.Είναι βιωματικό το σενάριο;
«Δεν υπάρχει παρθενογένεση στην τέχνη.» Μπανάλ, το ξέρω, αλλά ίσως και να αληθεύει.
Η φαντασία για τον καλλιτέχνη είναι εργαλείο, για το θεατή κατάσταση. Ο καλλιτέχνης την τροφοδοτεί συνεχώς. Παρατηρεί μέσα κι έξω και κατασκευάζει ένα καλούπι για να μπορεί και ο θεατής να παρατηρήσει ό,τι εκείνος βρήκε.
Αυτός είναι ο ρόλος μας. Ζούμε δίπλα στον σύγχρονο άνθρωπο. Πρακτικά η συντήρηση αυτής της κοινωνίας δεν μας χρειάζεται. Αν δεν γίνει απόψε η παράσταση δεν θα λείψει σε κανέναν. Αν ο γιατρός δεν πάει στο νοσοκομείο κάποιος θα πεθάνει.
Οι καλλιτέχνες παρατηρούμε, γιατί ο γιατρός δεν έχει το χρόνο να παρατηρεί. Τον χρειαζόμαστε γιατί κάθε μέρα ζει ανάμεσα στις πιο ωμές εκφάνσεις της ανθρώπινης κατάστασης κι αυτός μας χρειάζεται για του επιστρέψουμε πάλι αυτά τα βιώματα τροφοδοτώντας τα με νόημα.
Ένα έργο είναι πάντα βιωματικό. Μακάρι σαν άλλος Φρανκενστάιν να μπορούσα να κατασκευάσω ζωή από κάτι νεκρό. Ίσως να είχε και ενδιαφέρον. Πολύ θα το ήθελα. Όλοι μας. Όχι;!
Ποιος δεν θέλει να μια μέρα να απαλλαχτεί από τους δαίμονές του;
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Στη μοναξιά της τσιμεντένιας ζούγκλας»
Πρεμιέρα: 4 Μαρτίου
Συντελεστές
Κείμενο – Σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Τσίτσος
Βοηθός σκηνοθέτη: Αλεξάνδρα Γεωργίου
Σκηνικό – Κοστούμια: Αφροδίτη Βραχοπούλου
Πρωτότυπη μουσική: Βιολέττα Σταύρακα, Zemra
Σχεδιασμός φωτισμών: Ευσταθία Δρακονταειδή
Σχεδιασμός αφίσας: Αριάδνη Μιχαηλάρη
Προβολή και επικοινωνία: Βάσω Σωτηρίου-We Will
Παραγωγή: «Βιομηχανική»
Παίζουν: Αλέξανδρος Τσίτσος, Βιολέττα Σταύρακα
Πού: Θέατρο Τόπος Αλλού, Κεφαλληνίας 17 & Κυκλάδων, Τ.Κ: 11361, Κυψέλη
Πότε: Από 4 Μαρτίου και κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 20:30 (έως 30 Απριλίου)
Εισιτήρια: 15 € (κανονικό), 12 € (προπώληση), 10 € (ατέλειες, άνεργοι, φοιτητικό)
Προπώληση: https://t.ly/We_gE
Διάρκεια: 110’